Morze Śródziemne – morze należące do Oceanu Atlantyckiego, położone wśród lądów kontynentalnych. Morze jest połączone z Oceanem Atlantyckim Cieśniną Gibraltarską. Morze Śródziemne dzieli się na kilka części, z których każda jest niezależnym morzem: jest to Alboran, Baleary, Liguryjskie, Tyrreńskie, Adriatyckie, Jońskie, Egejskie. Również niektóre morza, w szczególności Marmara, Czarne i Azowskie, należą do basenu Morza Śródziemnego.
Właściwości Morza Śródziemnego
Całkowita powierzchnia morza to około 2500 tysięcy metrów kwadratowych. km, maksymalna głębokość wynosi 5121 m, a średnia wynosi około półtora tysiąca m. Całkowita objętość Morza Śródziemnego wynosi około 3839 tysięcy metrów sześciennych. Ponieważ Morze Śródziemne ma duży obszar, temperatura wody na jego powierzchni jest różna w różnych regionach. Tak więc na południowych wybrzeżach w styczniu jest 14-16 stopni Celsjusza, a na północnych 7-10, a w sierpniu 25-30 na południowych i 22-24 na północnych. Na klimat Morza Śródziemnego ma wpływ jego położenie: strefa podzwrotnikowa, ale jest też szereg cech, które wyróżniają klimat w osobnej kategorii: śródziemnomorski. Jego charakterystyczne cechy to suche i gorące lata oraz bardzo łagodne zimy.
Flora i fauna Morza Śródziemnego w dużej mierze wynika z faktu, że wody zawierają stosunkowo niewielką ilość planktonu, który ma kluczowe znaczenie dla populacji życia morskiego. Dlatego też łączna liczba ryb i większych przedstawicieli fauny śródziemnomorskiej jest stosunkowo niewielka. Ogólnie rzecz biorąc, fauna Morza Śródziemnego wyróżnia się tym, że żyje tu duża liczba różnych gatunków zwierząt, ale jest bardzo niewielu przedstawicieli każdego gatunku. Fauna jest również bardzo zróżnicowana, z dużą różnorodnością rosnących glonów.
Morze Śródziemne to kolebka ludzkości
W starożytności na różnych wybrzeżach Morza Śródziemnego rozwinęło się wiele cywilizacji ludzkich, a samo morze było dogodną drogą komunikacji między nimi. Dlatego starożytny pisarz Gaius Julius Solin nazwał to Morzem Śródziemnym, uważa się, że jest to pierwsza wzmianka o obecnej nazwie morza. Do dziś Morze Śródziemne obmywa brzegi, których terytoria należą do 22 państw położonych na kontynentach Europy, Azji i Afryki.
Od czasów starożytnych ludzie osiedlali się na wybrzeżach Morza Śródziemnego. Terytoria przybrzeżne stały się kolebką wielu cywilizacji, na wybrzeżach Morza Śródziemnego powstały unikalne kultury. Dziś wybrzeże ma również znaczny poziom populacji, a także rozwiniętą gospodarkę przybrzeżną. Gospodarcze wykorzystanie morza przez państwa z jego północnej strony charakteryzuje się największym rozwojem gospodarczym. Ekstensywne rolnictwo: uprawa bawełny, cytrusów, nasion oleistych. Rybołówstwo na Morzu Śródziemnym nie jest tak rozwinięte, jak na innych morzach, które są jednocześnie basenami Oceanu Atlantyckiego. Niski poziom rybołówstwa wiąże się z dużą liczbą przedsiębiorstw przemysłowych na wybrzeżu morza, przez co pogarsza się sytuacja ekologiczna. Najbardziej znane i bardzo popularne kurorty znajdują się na wybrzeżu Morza Śródziemnego, na terytoriach wszystkich krajów, które mają dostęp do tego morza.
Ciekawą cechą Morza Śródziemnego jest ciągła obserwacja przez różnych ludzi miraży (zwanych też fata morgana) w Cieśninie Mesyńskiej.
Między innymi Morze Śródziemne jest swoistą arterią transportową dla regionu. To wzdłuż jej wód przebiegają najważniejsze szlaki handlowe między Europą a Azją, Afryką, Australią i Oceanią. Ponieważ państwa Europy Zachodniej są coraz bardziej uzależnione gospodarczo od importowanych surowców, których dostawy realizowane są głównie drogą morską, wzrasta znaczenie wód Morza Śródziemnego jako szlaku transportowego. Szczególnie istotną rolę w transporcie ładunków naftowych odgrywa Morze Śródziemne.
